Opłata sądowa to kwota pieniężna pobierana przez sąd w związku z prowadzeniem postępowania sądowego lub czynnościami z nim związanymi. Opłata ta jest wymagana m.in. przy składaniu pozwu, wniosku, apelacji, skargi kasacyjnej, czy innych pism procesowych. Wysokość opłaty sądowej jest określona przepisami prawa, w szczególności ustawą o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Opłata sądowa może być stała, stosunkowa albo podstawowa.
Opłatę stałą pobiera się w sprawach o prawa niemajątkowe oraz we wskazanych w ustawie niektórych sprawach o prawa majątkowe, w wysokości jednakowej, niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia. Opłata stała nie może być niższa niż 30 złotych i wyższa niż 10 000 złotych.
W sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia ponad 20 000 złotych pobiera się od pisma opłatę stosunkową wynoszącą 5 % tej wartości, nie więcej jednak niż 200 000 złotych
Z kolei opłatę opłatę podstawową pobiera się w sprawach, w których przepisy nie przewidują opłaty stałej, stosunkowej lub tymczasowej.
Jeśli chodzi o postępowania rejestrowe związane z Krajowym Rejestrem sądowym znaczenie ma art. 55 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zgodnie z którym:
- Opłatę stałą w kwocie 250 złotych pobiera się od wniosku o dokonanie zmiany wpisu dotyczącego podmiotu wpisanego do rejestru przedsiębiorców.
- Opłatę stałą w kwocie 200 złotych pobiera się od wniosku o zarejestrowanie w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym zmiany dotyczącej spółki jawnej, spółki komandytowej oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością dokonanej przy wykorzystaniu wzorca uchwały udostępnionego w systemie teleinformatycznym.
Brak wniesienia opłaty sądowej w wymaganym terminie może skutkować zwrotem pisma lub wniosku przez sąd. W określonych przypadkach możliwe jest zwolnienie od obowiązku jej uiszczenia.